МНТ: Тэмүжин Жамуха нарын ярианы тайлал2

МНТ: Тэмүжин Жамуха нарын ярианы тайлал2

2Монголын Нууц Товчоо номонд Тэмүжин, Жамуха хоёрын ярилцсан нэгэн хэсэг байдаг. Та тэрхүү яриаг доорх зураг дээрээс уншина уу?. Энэ ярианы тайлбарыг номон дээрээ (хагас нь адууны бэлчээрийг татаж ууланд бууя, хагас нь хонины бэлчээрийг татаж голд бууя гэсэн үг бололтой) гэж тайлбарлажээ.

post image

Энэ ярианд адуучид, хоньчид гэх хоёр бүлэг хүмүүсийг тухай гарч байна. Тэмүжинг Хиад боржигон овгийн хүн гэдгийг Монголчууд бүгд мэднэ. Тэгвэл Их Монгол гүрэнд Хиад аймгийн хониор төлөөлүүлдэг байж. Тэгэхээр Тэмүжин андаа чи Хиад аймгаа явж удирдана байгаа. Би явж адуучдаа удирдая гэж Жамуха хэлсэн байна. Хонин бор нүдтэй Хиад гэдэг яриа та сонсож байсан байж магадгүй.

Одоо тэгвэл Жамуха нь адуучид гэж хэнийг хэлэв вэ? таван хошуу малын адуу (морь) хамгийн ухаантай буюу бусад малаа удирдан тууж чаддаг амьтан юм. Тэгэхээр Жамуха нь би бүх Монгол аймаг буюу бүх малыг удирддаг адуучдыг удирдая гэсэн утгатай юм. Бүх Монгол аймгийг удирддаг хэсгийг адуугаар төлөөлүүлдэг байж. Мэдээж хэрэг та доорх зураг болох Монголын сүлд дээр адуу (морь) байгааг харж байгаа байх.

Монгол аймгуудын удирдагч нар юу гэж адуу, хонь хариулаад гэр орон болоод оторлоод яваад байхав ГЭР гэдэг утгаар адуучин аймгийн захирагч больёо гэдэг утгатай юм.

Хиад Боржигон аймаг нь 13-р зуунд тийм том аймаг биш байсан бололтой.